inteelt gezondheid honden

Inteelt bij de Mastiff

Helaas kampt elke rashond vroeg of laat met de gevolgen van inteelt, simpelweg omdat er gefokt wordt binnen een gesloten stamboek.
Zie het als een eiland waar je enkel kinderen kunt krijgen met de mensen die daar wonen. Vroeg of laat ben je allemaal familie van elkaar.

De Mastiff staat in Engeland ook op de lijst van ‘vulnerable native breeds’’. Op deze lijst staan rassen die bedreigd worden met uitsterven en zonder maatregelen, de ernstige gevolgen van inteelt tegemoet kunnen zien. De Mastiff staat al jaren op de lijst omdat er slechts 150 Mastiff pups per jaar geboren worden in Engeland. In Nederland zijn er de afgelopen 5 jaar gemiddeld zo’n 50 Mastiff pups geboren.

De gevolgen van inteelt zijn:

De Mastiff bereikt een gemiddelde leeftijd van 6,5 jaar. Er zijn meerdere onderzoeken die dit bevestigen. Opvallend is het aantal Mastiff’s dat overlijdt aan een niet duidelijke oorzaak. Helaas kunnen wij dit beamen aangezien zowel onze Dirk als Rhapsody op 4 jarige leeftijd overleden zijn na een reeks van vage klachten. We vermoeden dat dit het gevolg is van inteelt en hun immuunsysteem hen uiteindelijk in de steek heeft gelaten. We missen onze kanjers nog dagelijks en wat hadden we hen graag willen helpen zodat ze nog bij ons waren.

Volgens Doghealth is de gemiddelde COI waarde van het ras 13.3% De COI waarde drukt de mate van inteelt uit aan de hand van een statische kansberekening.
Uit het onderzoek van Dreger et al 2016, op basis van daadwerkelijk DNA, blijkt dat de Mastiff een COI waarde heeft van maar liefst 30%!
Om een gevoel te krijgen bij deze getallen; een broer/zus combinatie geeft een COI waarde van 25%, een halfbroer/halfzus combinatie 12,5%.

In het fokadvies  van de Zweedse Kennelclub staat dat het voor een klein ras als de mastiff extra belangrijk is om geen paringen te maken die nakomelingen genereren met een hoge inteeltwaarde omdat het een grote impact op de populatie heeft. Zij stellen een bovengrens voor de COI van 2% berekend over 5 generaties.
In Nederland heeft de Raad van Beheer enkel de regel opgesteld dat een teef niet gedekt mag worden door haar grootvader, vader, broer, zoon of  kleinzoon. Helaas kiezen fokkers nog geregeld voor deze inteeltcombinaties waardoor deze lachwekkende regel noodzakelijk is.

De Mastiff in Nederland – 2019

De erkende Mastiff fokkers, aangesloten bij de rasvereniging, lijken geen idee te hebben van de desastreuze gevolgen van inteelt.
In de jaren ’70 was het een hype om zoveel mogelijk te fokken binnen een bloedlijn van kampioenshonden.
Het voordeel is namelijk dat de pups er bijna precies zo uit zien als hun ouders, waardoor het geboren kampioenshonden zijn…. o.b.v. uiterlijk. De gezondheid van de Mastiff loopt hierdoor echter zienderogen achteruit aangezien hun genetische diversiteit daalt.

In 2017 is deze hype nieuw leven ingeblazen toen het eerste nestje stamboom Mastiffs uit een combinatie halfbroer/halfzus geboren werd. Beide ouderhonden presteren goed in de show. In 2018 volgden nog 2 nestjes van diezelfde fokker met dezelfde reu en 2 halfzussen.
Begin 2020 staat de aankondiging van een andere fokker, notabene een bestuurslid van de rasvereniging, met een halfbroer/halfzus combinatie op de website van de OEMCN. Ook hier gaat het over Mastiffs die het erg goed doen op de show.
Een halfbroer/halfzus combinatie levert een COI waarde van 12,5% op!

Een saillant detail is dat slechts 3 (kampioens) reuen verantwoordelijk zijn voor 75% van de pups die in 2019 geboren zijn, wat het inteeltprecentage van het ras in Nederland zeker niet ten goede komt.

In onderstaand filmpje wordt dit op een eenvoudige manier uitgelegd wat er gebeurd als er slechts een klein aantal reuen ingezet wordt

inteelt gezondheid honden

 

 

 

 

 

 

HD afwijking - H2Ond

Heupdysplasie – HD bij de Mastiff

Heupdysplasie is een afwijking in de heupen die grote gevolgen heeft voor het welzijn van je hond.
Je kunt je voorstellen dat het voor een grote hond die een behoorlijk (eigen) gewicht moet tillen nog meer impact heeft.

– Ruim 20% van de Mastiffs heeft in meer of mindere mate een heupafwijking.
– Enkel 8% heeft de score ‘excellent’

Bovenstaande cijfers zijn gebaseerd op de ruim 12.500 Mastiffs die zij in de loop der jaren getest hebben.
De resultaten van het Amerikaanse OFA vind je HIER.

In principe worden alle Mastiffs waar mee gefokt wordt klinisch getest op HD.
Interessant is het te weten dat HD niet perse erfelijk is. Als je de hele stamboom napluist kun je een inschatting maken van het erfelijke deel. Omgevingsfactoren spelen namelijk ook een belangrijke rol.
In mijn hondenzwembad H2Ond ontvang ik heel regelmatig honden die een heupafwijking hebben. Zij kunnen door een goede bespiering op te bouwen vaak nog een heel leuk leven hebben. Helaas geldt dat niet voor alle honden.

Lees hier meer over in DIT artikel.

 

elleboogdysplasie - Mastiff - Hillse Mastiffs

Elleboogdysplasie – ED bij de Mastiff

Elleboogdysplasie is een afwijking in het ellebooggewricht dat grote gevolgen heeft voor het welzijn van je hond.
Je kunt je voorstellen dat het voor een grote hond als een Mastiff die een behoorlijk hoog (eigen) gewicht moet tillen nog meer impact heeft.

– Ruim 15% van de Mastiffs heeft in meer of mindere mate een elleboogafwijking.

Bovenstaande cijfers zijn gebaseerd op de ruim 7.000 Mastiffs die zij in de loop der jaren getest hebben.
De resultaten zijn afkomstig van het Amerikaanse OFA en vind je HIER.

In principe worden alle Mastiffs waar mee gefokt wordt klinisch getest op ED.
In hoeverre ED vererfd is niet bekend, zeker is dat omgevingsfactoren ook hier een rol spelen.
Het elleboog gewricht is behoorlijk complex waardoor er meerdere problemen kunnen ontstaan.

Onze ervaring: Juultje heeft als jonge hond 2 dagen gezellig aan het strand gespeeld. Met een grote waarschijnlijkheid heeft zij daar elleboogdysplasie opgelopen. Na haar bevalling kreeg ze echt problemen. Het extra gewicht van de pups op de elleboog zorgde voor pijn. Omdat dierenartsen in eerste instantie adviseren pillen te slikken en absolute rust te houden zagen we haar billen ook hard achteruit gaan. In overleg met de professor van de Universiteit Gent, waar we geregeld kwamen, hebben we toen het overdekte hondenzwembad H2Ond gebouwd. Sinds Juul zwemt is ze nooit meer terug geweest naar het ziekenhuis.

Lees hier meer over in DIT artikel.

F2 Mastiff outcross 4 weeks - Hillse Mastiff's

Gezondheid! 

Het vroegtijdig overlijden van ons maatje Dirk, die tot zijn 4e niets mankeerde, en vele andere met hem en de onderzoeksresultaten obv genetica hebben ons er toe gezet om goed na te denken over de combinaties van honden. En inderdaad je kunt niet alles uitsluiten maar ‘fokken is gokken’  is het laatste waar wij ons aan willen confirmeren. Je kunt namelijk wel degelijk veel uitsluiten als je het maar test en weet (indien bekend) of het een dominant gen betreft of een recessief gen – een dominant gen, vererft per definitie-.  En het uitsluiten van alle honden die een of andere afwijking hebben verkleind de genenpool dusdanig dat je kunt wachten op gezondheidsproblemen en het ontstaan van erfelijke afwijkingen.

Dus: We waren heel erg benieuwd naar de gezondheidsresultaten van Freddy t.o.v die van de Mastiff.
Hieronder een opsomming:

  • HD – vrij
  • ED – vrij
  • Oogafwijkingen – vrij
  • Hart – 2 wat zoveel betekent als goed ;  Op de echo is een hartruisje te zien wat kenmerkend is voor o.a. een Mastiff
  • DNA test – vrij van alle op dat moment bekende genetische afwijkingen
  • GHI – Genetic Health Index 121 versus 100 voor een gemiddelde hond, de meeste Mastiffs scoren < 100
  • GD – Genetic Diversity 44.4 versus 31.3 voor de gemiddelde Mastiff

Er zijn helaas geen testen om vast te stellen of honden aanleg voor kanker hebben. Botkanker komt bij Greyhounds voor maar er zijn ook diverse vormen van kanker waar Mastiffs vroegtijdig aan overlijden. Dus daarvoor moeten we ons gezonde verstand gebruiken. De vader van Freddy was 12 toen hij Freddy’s Mastiff moeder dekte en kerngezond. We gaan er van uit dat er dus vanuit zijn kant geen erfelijke vorm van kanker doorgegeven zal worden.

Genoeg reden om met ons ventje te gaan fokken! 🙂

Een outcross nestje – F2

In november 2017 was het zover, een nestje van Alex en Freddy. Wat zijn we blij!  Voor ons is het de 12e dekking waarbij enkel de 1e en nu de 12e dekking gelukt is. We hebben het geprobeerd met KI, AI, natuurlijke dekking, verschillende Mastiff reuen van verschillende lijnen, niets lukte. En toen we dachten dat Alex wellicht niet vruchtbaar was en besloten dat alleen haar grote liefde Freddy nog een kans kon maken, kregen we het positieve nieuws van de dierenarts; Ze is drachtig!

In goed 3 uur tijd schonk onze Alex het leven aan 9 heerlijke pups. Ze hebben allemaal fantastische baasjes! Benieuwd naar de ‘pups’?
Lees hier de update als ze 18 maanden zijn. Wij zijn trots!

Freddy - outcross 50% Mastiff - 50% Racing Greyhound

Onze ‘halve Mastiff’

20 mei 2015; de dag waarop we hoorden dat onze Rhapsody geboren werd en 2 dagen voor onze Freddy geboren werd bij Gammonwood in Australië.

We hadden ons inmiddels verdiept in de genetica en zagen de voordelen van outcross, toen we hoorden dat er een outcross nestje in aantocht was uit de combinatie Racing Greyhound vader en Mastiff moeder moesten we daar even onze hersens omheen krijgen. Na verdieping in de eigenschappen van de Greyhound in relatie tot de verbeterpunten voor de Mastiff, konden we snappen waarom er voor deze combinatie gekozen was.
Dus wij dachten, laten we gek doen en een reutje uit dit nestje toevoegen aan onze roedel die op dat moment alleen nog maar uit dames bestaat. Onze grote lieve meneer Dirk was helaas een jaar daarvoor, voor zijn 5e verjaardag, overleden door ‘onbekende’ redenen. Zijn immuunsysteem was niet opgewassen tegen de aanvallen van bacteriën, waardoor hij uiteindelijk overleed aan een maagontsteking. Totaal onverwacht voor ons aangezien de opa van Dirk 13 was en zijn vader 11,5 jaar is geworden. We missen onze lieverd nog elke dag!

genetische gezondheid - Hillse Mastiff

Is een kruising gezonder dan een rashond? 

In de basis heeft de hond een totaal pakket aan genen meegekregen met een optimale diversiteit, wat de genetische gezondheid verhoogt.
Échter als de ouders beide niet getest zijn op erfelijke afwijkingen, is er nog steeds een behoorlijke kans aanwezig op gezondheidsproblemen. De kans is echter kleiner dan bij een combinatie van honden uit hetzelfde ras met dezelfde erfelijke afwijkingen. Dit heeft te maken met de plaats in het lichaam waar het foute gen zich bevind. Zitten de foute genen op dezelfde plek ‘in de hond’ dan is de kans op overerving groter. Maar het is niet zo dat een uniek genenpakket werkt als een toverstokje en alle mogelijke gezondheidsproblemen weg gumt.

Ik zag laatst een bericht voorbij komen waarbij men aangaf welke eigenschappen de pup van de vader zou krijgen en welke van de moeder, en dat is natuurlijk kolder. Naarmate de hond ouder wordt ga je zien hoe hij zich ontwikkelt.

Gevolgens inteelt WUR

Verbreding van de genenpool

Verbreding van de genenpool binnen het ras

Aangetoond is dat een grote genenpool  ofwel een hoge genetische diversiteit in een populatie cruciaal is voor het voortbestaan van een ras. Het is dus belangrijk om geen overlap in de stamboom te hebben, dus geen dubbele voorouders.

2 honden die beide een hoog inteelt percentage hebben, maar niet verwant (geen familie) zijn aan elkaar, kun je combineren en daarmee de genetische diversiteit van de pups vergroten t.o.v. de ouderhonden. De pup krijgt immers evenveel genen mee van de vader als van de moeder. Als de genen van de vader en de moeder geen overeenkomsten vertonen, krijgt de pup dus meer unieke genen mee dan de beide ouders afzonderlijk hebben. De moeilijkheid zit hem in het vinden van een Mastiff die niet verwant is aan een andere Mastiff. Vroeger was het mogelijk om buiten de landsgrenzen een niet verwante hond te vinden van je ras, maar aangezien het steeds makkelijker is geworden om grensoverschrijdend te denken en handelen is deze optie niet meer opportuun.

De COI waarde bij het ras Mastiff is 30%. Dat wil zeggen dat gemiddeld genomen, de Mastiff 30% kans heeft dat de vader en de moeder een zelfde genenpakket hebben (70% van de genen is dus nog uniek). Die dubbele genen zorgen ervoor dat bepaalde positieve kenmerken in een ras vastgelegd worden maar vergroten ook de kans op erfelijke ziektes en verlagen de levensverwachting, immuunsysteem en vruchtbaarheid.
Tot onze spijt zien we ook in het afgelopen jaar nog diverse Mastiff nestjes voorbij komen waarbij dezelfde voorouders, o.b.v. slechts 6 generaties, 2, 3, 4, en zelfs 5 keer voorkomen in een stamboom.
Een veelgehoord argument van fokkers die deze combinaties maken is dat zij de wetenschap hebben dat deze 2 individuen gezond zijn. Wat ze zich niet realiseren is dat het combineren van deze 2 ogenschijnlijk gezonde, maar verwante honden, betekent dat je de genetische diversiteit en dus het systeem dat een hond nodig heeft om gezond te zijn, afbreekt. Op deze manier wordt de genetische diversiteit van de pup dus lager dan die van de ouders en daarmee verlaag je de kans op een gezonde hond. Dus waar goed bedoeld 2 gezonde honden gecombineerd worden, worden in potentie minder gezonde pups op de wereld gezet.

Kijk voor meer informatie over fokkerij en selectie, deze video.
De gevolgen van inteelt worden in deze video erg goed en gemakkelijk uitgelegd.

Verbreding van de genenpool door outcross

Wat nou als je 2 honden van 2 verschillende rassen combineert? Enerzijds voeg je een heel nieuw pakketje genen toe aan de pup van jouw ras wat de potentiële gezondheid verbetert, anderzijds weet je niet zo goed wat je kunt verwachten op het gebied van uiterlijk en karakter.
Bij een kruising zie je eigenschappen terug van de 2 rassen en dan is het best spannend om te zien welke eigenschappen zich op welke manier gaan ontwikkelen, maar het is tevens heel boeiend en leerzaam!
Je leert om te kijken naar een hond en niet naar een hond binnen een ras.

Great Dane - Mastiff x Greyhound

Outcross en rasvereniging – Raad van Beheer

Hoe denken de rasverenigingen en overkoepelende organen over outcross? 

Steeds meer rasverenigingen, maar ook de Raad van Beheer (overkoepelend orgaan van rasverenigingen Nederland) realiseren zich dat diversiteit in de genenpool een belangrijke basis is voor de gezondheid van een hond.
Zij hebben dit o.a. verwoord in het Fairfokplan 2014. ‘Genetische diversiteit is nodig om gezonde honden te kunnen fokken en vraagt dus om een grote genenpool.’

NB: Helaas heeft de Raad van Beheer tot op de dag van vandaag nog geen actie ondernomen om de genenpool van de verschillende rassen te verbreden. Een halfbroer en halfzus mogen nog steeds pupjes krijgen samen. Hoe raar is dat?!
Wel hebben zij middels een reeks video’s de stamboomhond gepromoot, die per definitie een kleinere genenpool hebben door een gesloten stamboek. Gelukkig zijn er diverse rasverenigingen die een outcross programma ingediend hebben.

De KMSH (overkoepelend orgaan van rasverenigingen België) heeft begin 2017 een mooie serie video’s gepubliceerd waarin ze op een hele duidelijke manier uitleggen waar je op moet letten als je in potentie gezonde honden wil fokken.
Het is echt de moeite waard om de lessen van de KMSH te bekijken! (het zijn filmpjes van een paar minuutjes)

stamboom Mastiff - Hillse Mastiffs

Outcross Mastiff

Waarom Outcoss?

De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar inteelt en de gevolgen daarvan. Een aantal directe gevolgen die op termijn aan het licht komen zijn:

  • Lage vitaliteit (de honden leven korter; de gemiddelde leeftijd van een Mastiff is teruggelopen naar 6-7 jaar)
  • Verlaging van de vruchtbaarheid (we zien een tendens van kleinere nesten en een terugloop van geslaagde dekkingen)
  • Sneller ziek worden (een slechter immuunsysteem maakt dat ze vatbaarder zijn voor ziektes en het herstellend vermogen slechter is)
  • Meer genetische aandoeningen (meer erfelijke ziektes)
  • Lage diversiteit (in de ideale wereld heeft een levend wezen 100% verschillende genen zodat hij optimaal bestand is tegen ziektes en een optimaal zelf-herstellend vermogen heeft.)

Bij een lagere genetische diversiteit heeft een hond een groter aantal van dezelfde genen in zijn lijf. De helft van het genenpakket bestaat immers uit de genen van de vader en de helft is van de moeder. Als de ouders dezelfde voorouders hebben, wat vaak het geval is binnen een gesloten stamboek ontstaat inteelt.

Interessante artikelen en video’s m.b.t. de gevolgen van inteelt zijn:

Kort door de bocht, voor het geval je geen tijd hebt om de video’s te bekijken: Hoe zou je het vinden als je moeder én je oma 1 en dezelfde persoon zijn? Bij honden is dit heel normaal…! Bizar.

Juul blind door Glaucoom - Hillse Mastiffs

Oogproblemen bij de Mastiff

Uit het onderzoek van de OFA blijkt dat bijna 10% van de Mastiffs te maken heeft met verschillende oogproblemen.
In Nederland is het Ecvo oogonderzoek verplicht en blijkt dit percentage veel hoger te liggen.
Uit de gegevens t/m 2014 blijkt dat:

  • 22% heeft EctropionMijn hond is blind
  • 15% heeft Entropion
  • 5%   heeft Cataract
  • 5%   heeft MPP -Membrana Pupillaris Persistens
  • 2% heeft RD – Retina Dysplasie

Verder komen CRM, PRA, Distichias, Macroblepharon, Cherry Eye en Glaucoom voor.
Een volledige uitleg van de oogafwijkingen vind je HIER

Glaucoom is een niet veel voorkomende oogziekte die erg pijnlijk is en blindheid tot gevolg heeft.
Onze Juul heeft op 9 jarige leeftijd Glaucoom gekregen. We hebben haar ogen moeten laten verwijderen.
En gelukkig maakt ze het nog steeds heel goed met haar 10,5 jaar.
Onlangs is er een boekje verschenen over hoe om te gaan met een blinde hond. Ik ben blij dat Juul en ik een bijdrage hebben kunnen leveren. Zo zijn anderen ermee geholpen.
Het boekje is te bestellen via deze website.